lepszy gość
  • gość nie w porę gorszy (od) Tatarzyna

    31.05.2023
    31.05.2023

    Dzień dobry,

    znaczenie przysłowia „gość nie w porę gorszy Tatarzyna" raczej nietrudno odczytać, zastanawia mnie jednak jego składnia. Dlaczego słowo Tatarzyn występuje tam w dopełniaczu (albo bierniku)? Spotkałam się co prawda z formami, w których jest „gorszy od Tatarzyna”, ale wydają się one nowsze i właśnie skonstruowane tak, jakby ten przyimek od miał wyjaśniać jakąś dawną i niezrozumiałą już zależność składniową. (Bo chyba nie chodzi o czasownik gorszyć?)

  • z szacunkiem o gościach
    24.06.2014
    24.06.2014
    Dzień dobry,
    jestem osobą związaną zawodowo z hotelarstwem. Na szkoleniach, które prowadzę od kilku lat, krzewię ideę polegającą na zapisywaniu słowa Gość z dużej litery. Łączę to właśnie z szacunkiem dla instytucji Gościa – podobnie jak w przypadku stosowania dużej litery zwracając się do kogoś w liście słowem Pan, Pani, Ty, Cię.
    Chciałbym zapytać, czy językoznawcy dopuszczają tego typu formę jako oznakę szacunku dla Gościa czy Klienta hotelu?
    Z wyrazami szacunku,
    Kamil Maroszek
  • Gościni

    17.11.2023
    13.12.2021

    Szanowni Państwo,

    chciałabym ponowić temat poprawności językowej wyrazu gościni. Od ostatniego wpisu w poradni o tym słowie minęło dziesięć lat. Czy gościni zagościła w polszczyźnie oficjalnej? Jak postrzegać tę żeńską formę? Czy jest ona w jakikolwiek sposób nacechowana? Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź. 


    Z wyrazami szacunku

    KR

  • Wartość stylistyczna i pochodzenie końcówek mianownika liczby mnogiej rzeczowników męskich

    13.02.2021
    13.02.2021

    Jak to się stało, że w języku polskim wykształciły się aż trzy końcówki liczby mnogiej w rodzaju męskim: (1) osobowe i godnościowe -owie, (2) godnościowe bądź archaizujące -y/-i (zależnie od spółgłoski wygłosowej), wreszcie (3) zwykle deprecjacyjne i/lub nieżywotne -i/-y (zależnie od spółgłoski wygłosowej, z repartycją częściowo odwrotną niż w 2)

    Np. (1) aniołowie (2) anieli (3) anioły – w ost. przypadku akurat bez odcienia deprecjacyjnego.

    Dziękuję za naświetlenie tematu,

    Łukasz

  • audycja z piosenkami

    27.03.2023
    27.03.2023

    Dzień dobry,

    proszę o wyjaśnienie czy poniższe konstrukcje są dopuszczalne:

    „na audycji był gość...”, „na audycji powiedziałaś...”, „na audycję przygotowałem...”, „na audycję przyszedł...”.

    oraz czy konstrukcja „zapraszam do odsłuchania piosenki...” jest poprawna.


    Bardzo dziękuję za odpowiedź

  • mój facet czy mój mężczyzna?
    29.10.2007
    29.10.2007
    Czy nie sądzą Państwo, że od dłuższego czasu następuje proces deprecjacji słowa mężczyzna na rzecz wszechobecnego faceta? Mój facet to, mój facet tamto, dla facetów, o facetach, faceci są… itd. Nawet tam, gdzie naturalne wydawałoby się użycie mężczyzny jako antonimu słowa kobieta, mowa jest o facecie. Np. wiele portali internetowych ma dział Kobieta, ale już nie Mężczyzna – jest tylko Facet. Skąd taka niechęć do używania słowa mężczyzna, i to wcale nie tylko w potocznej rozmowie?
  • Z tej strony Poradnia…
    23.11.2012
    23.11.2012
    Szanowna Redakcjo,
    w odpowiedzi http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=9139 powiedziano, iż wyrażenie Z tej strony…; jest niepoprawne. Jakie jest jednak uzasadnienie jego niepoprawności? Jak wybrnąć z sytuacji, w której dzwoni się np. do klienta z recepcji hotelu, a nie chce się podawać od razu swojego nazwiska? „Dzień dobry, z tej strony hotel… / recepcja hotelu…”, „Dzień dobry, tu hotel… / recepcja hotelu…” czy może jeszcze inaczej?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem
    Felicyta
  • akredytacja

    21.02.2023
    21.02.2023

    Dzień dobry.

    Chodzi o słowo „akredytacja” i jego zastosowanie. Zauważyłem że jedna z grup samopomocowych organizując zloty lub warsztaty często używa tego słowa jako informację o konieczności wniesienia opłaty dla gości którzy będą na wydarzeniu tylko uczestnikami. Opłata ta jest de facto opłatą rejestracyjną lub/i organizacyjną, rodzajem biletu wstępu. I tu pojawia się moje pytanie: czy poprawnym jest użycie takiego sformułowania w powyższym kontekście? Za odpowiedź z góry serdecznie dziękuje.

  • koniami czy końmi?
    24.09.2002
    24.09.2002
    Pozdrawiam serdecznie,
    Moje pytanie dotyczy postaci narzędnika l. mnogiej rzeczowników rodz. męskiego I dekl. typu koń, słoń. Powinno się mówić końmi czy koniami, słońmi czy słoniami? Dlaczego obie formy funkcjonują w języku? I dlaczego nawet wśród ludzi wykształconych nie ma pewności co do poprawności określonej formy. Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • nazwiska jednak odmienne
    22.06.2015
    22.06.2015
    Dzień dobry!
    Chciałabym zapytać, czy należy odmieniać nazwiska typu Stalęga, Bartoszko, Ronij, Miśkowiec? Państwo Stalęgowie, Bartoszkowie, Ronijowie? A już zupełnie nie wiem, co począć z ostatnim nazwiskiem. Będę bardzo wdzięczna za udzielenie informacji zwrotnej.
    Z poważaniem
    Beata Lipowicz
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego